Phương pháp lấy mẫu nước thải hướng dẫn các cá nhân, tổ chức cách lấy mẫu đúng đắn để đo lường khi lượng nước thải cần phân tích quá nhiều, tuy nhiên lại không thể kiểm tra hết toàn bộ.
Vì sao cần lấy mẫu nước thải?
● Việc lấy mẫu nước thải để phân tích và kiểm tra, giúp xác định được giá trị của các thông số vật lý, nồng độ các chất hóa học, sinh học và phóng xạ liên quan theo không gian và thời gian, tồn tại trong nước thải.
● Đối với những chất cặn tồn tại ở tầng đáy, phân tích mẫu nhằm có được chỉ thị trực quan về bản chất của chúng.
● Dựa vào mẫu nước thải, chúng ta có thể ước tính sự thay đổi liên tục của các đối tượng quan trắc. Từ đó, dự đoán và đánh giá các xu thế của ô nhiễm của nguồn thải qua thời gian hoặc không gian.
● Hiểu rõ đặc điểm, mức độ ô nhiễm của nguồn nước thải, các chủ nguồn thải có thể dễ dàng tuân thủ và đáp ứng những chuẩn mực, tiêu chuẩn của QCVN về xử lý nước thải.
Quy định về vị trí lấy mẫu nước thải
Các cơ quan có thẩm quyền quy định về vị trí lấy mẫu nước thải có thể là một địa điểm riêng lẻ hoặc toàn bộ vùng lưu vực sông.
Một mạng lưới cơ bản trên sông có thể bao gồm các điểm lấy mẫu ở giới hạn vùng triều, nhánh sông chính và đường cống thải chính hoặc đường nước thải công nghiệp.
Tuy nhiên yêu cầu cơ bản khi thiết kế mạng lưới lấy mẫu kiểm tra chất lượng là cần xét đến việc đo lưu lượng dòng chảy tại những vị trí then chốt.
Kết quả của quá trình lựa chọn vị trí lấy mẫu là thu thập được những mẫu nước thải có khả năng so sánh. Trong qúa trình lấy mẫu trên các dòng sông, nhiều trường hợp để định vị được chính xác địa điểm lấy mẫu, có thể đối chiếu với các cảnh quan ở trên bờ.
Phương pháp lấy mẫu nước thải
Quy định về lấy mẫu nước thải yêu cầu rằng lọ lấy mẫu cần được dán nhãn ghi rõ địa điểm, thời gian, phương pháp lấy mẫu và người lấy mẫu. Mẫu nước thải không rõ nguồn gốc sẽ không được phép phân tích.
Để quá trình lấy mẫu diễn ra thuận lợi và thu hoạc được những kết quả như mong đợi, người thực hiện cần vạch ra những kế hoạch lấy mẫu nước thải kĩ lưỡng mang tính quy trình.
Yêu cầu quan trọng nhất của quá trình lấy mẫu nước thải là làm sạch – khử trùng – súc xả trước khi lấy mẫu nước:
● Lấy mẫu nước để phân tích các chỉ tiêu hóa học
Trước khi lấy mẫu vào chai, cần để nước chảy tự do tối thiểu 5 phút hoặc lâu hơn nhằm xả hết nước cũ trong đường ống lấy mẫu.
Tráng chai 3 lần với chính nguồn nước cần lấy mẫu, rót đầy nước vào chai và đậy kín.
Trong trường hợp không có đường ống lấy mẫu, ca nước được tráng sạch nhiều lần bằng chính nguồn nước mẫu có thể dùng để lấy mẫu.
● Lấy mẫu nước để phân tích các chỉ tiêu vi sinh
Lau sạch vòi nước bằng khăn sạch hoặc bông thấm cồn để lau hết chất bẩn ở đầu vòi.
Sau đó, thanh trùng vòi nước trong vòng 1 phút dưới ngọn lửa đèn cồn.
Mở vòi nước, để nước chảy ở mức lớn nhất trong vòng 1 – 2 phút rồi điều chỉnh mức độ vừa sao cho dễ dàng lấy mẫu vào chai mà không gây văng bắn xung quanh.
Cẩn thận mở giấy bọc đầu chai hay nút chai để không làm dơ bẩn mặt trong của nút và nắp lại sau khi lấy mẫu.
Khử khuẩn miệng chai và hứng nước, chừa lại khoảng trống từ 2 – 3cm để tránh nhiễm khuẩn từ miệng nút chai và để quá trình lắc trộn mẫu diễn ra dễ dàng hơn.
Khử khuẩn lại miệng chai, nút chai, đóng nút nhanh và bao lại miệng chai cẩn thận.
Dùng vật nặng và sạch buộc lên chai lấy mẫu để đảm bảo chai có thể chìm xuống nước. Sau đó thả chai từ từ xuống bể, không để chai chạm vào thành bể.
Chai chìm hoàn toàn trong nước, càng cách xa mặt nước càng tốt nhưng không đụng vào đáy bể hoặc làm xáo trộn cặn đáy. Khi chai gần đầy nước thì kéo chai lên, khử khuẩn miệng chai và đậy nắp chai lại.
Trong trường hợp không có ca lấy mẫu, phải khử khuẩn tay sạch sẽ bằng xà phòng hoặc cồn. Sau đó cầm gần đáy chai, dìm chai xuống nước, đặt chai nằm ngang hơi chúc đầu (tránh lấy nước trên bề mặt) xuống độ sâu khoảng 15 – 20cm để ngang chai tạo dòng nước tự chảy vào miệng chai.
Nếu không lấy được trực tiếp, phải dùng xô, gầu múc, cần đổ bỏ 3 lần, lần thứ tư rót nhẹ vào chai sao cho tay không làm nhiễm bẩn nước.
Phương pháp lấy mẫu nước thải được đề xuất trên đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ trong từng bước tiến hành. Quy trình thực hiện cần tuân thủ nghiêm ngặt TCVN về phương pháp lấy mẫu nhằm đảm bảo tính khách quan và kết quả chính xác cho việc phân tích mẫu.
Mọi thắc mắc về phương pháp lấy mẫu nước thải quý khách hàng hãy liên hệ ngay với chúng tôi - Cty Giải Pháp Môi Trường Đại Nam để được đội ngũ chuyên gia nhiều kinh nghiệm giải đáp và hỗ trợ qua số hotline 0909 378 796.
