Các chỉ số nước thải đóng vai trò quyết định trong việc đánh giá chất lượng nước và bảo vệ môi trường. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa cũng như tầm quan trọng của từng chỉ số, từ đó đưa ra các giải pháp xử lý nước thải hiệu quả.
1. Các chỉ số nước thải quan trọng nhất nên biết
Trong quá trình xử lý nước thải, việc theo dõi các chỉ số nước thải là yếu tố thiết yếu để đảm bảo nước sau xử lý đạt tiêu chuẩn xả thải. Dưới đây là các chỉ số quan trọng mà bạn cần phải theo dõi chặt chẽ.
1.1 BOD
BOD là lượng oxy sinh hóa cần thiết cho quá trình vi sinh vật phân hủy chất hữu cơ trong một điều kiện nhất định. Nói cách khác, BOD càng cao, lượng chất hữu cơ trong nước thải càng nhiều, và khả năng gây ô nhiễm nguồn nước càng lớn.
Để đo BOD, người ta thường sử dụng phương pháp đo gián tiếp bằng cách xác định lượng oxy tiêu thụ của vi sinh vật trong một mẫu nước trong điều kiện không có oxy trong một thời gian nhất định (thường là 5 ngày ở 20°C).
Hàm lượng chất hữu cơ trong nước thải càng lớn, làm tăng nguy cơ ô nhiễm nước
1.2 COD (Chemical Oxygen Demand)
COD là lượng oxy cần thiết để oxy hóa hoàn toàn các chất hữu cơ có trong nước, bất kể chúng có thể bị vi sinh vật phân hủy hay không. COD cho ta biết tổng lượng chất hữu cơ có trong nước, bao gồm cả chất hữu cơ dễ bị phân hủy sinh học và chất hữu cơ khó phân hủy.
Chỉ số này thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả của quá trình xử lý nước thải hóa học. Phương pháp đo COD thường sử dụng các chất oxy hóa mạnh như kali dicromat hoặc kali permanganat để oxy hóa hoàn toàn các chất hữu cơ trong mẫu nước.
1.3 TSS (Total Suspended Solids)
TSS là tổng khối lượng chất rắn lơ lửng trong một đơn vị thể tích nước. Các chất rắn này có thể là các hạt đất sét, bùn, vi sinh vật, hoặc các chất hữu cơ không hòa tan.
Để đo TSS, người ta lọc một thể tích nước nhất định qua một màng lọc có kích thước lỗ rỗng xác định. Sau đó sấy khô màng lọc và cân để xác định khối lượng chất rắn bám lại trên màng lọc.
Chỉ số tổng khối lượng chất rắn lơ lửng trong một đơn vị thể tích nước
1.4 pH
pH là một thang đo để biểu thị tính axit hoặc kiềm của nước. Thang đo pH thường từ 0 đến 14, trong đó pH = 7 là trung tính, pH < 7 là axit và pH > 7 là kiềm. pH ảnh hưởng đến sự sống của sinh vật thủy sinh, quá trình phân hủy chất hữu cơ và hiệu quả của các quá trình xử lý nước thải. Thông thường chúng được đo bằng máy hoặc giấy quỳ.
1.5 Chất dinh dưỡng (N, P)
Nitơ (N) và photpho (P) là hai chất dinh dưỡng thiết yếu cho sự sống. Tuy nhiên, khi nồng độ N và P trong nước quá cao, chúng sẽ gây ra hiện tượng phú dưỡng, làm giảm lượng oxy hòa tan trong nước và gây chết các sinh vật thủy sinh.
Có nhiều phương pháp để đo nồng độ N và P trong nước, như phương pháp Nessler, phương pháp photpho vanadate, hoặc phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC).
Nồng độ nitơ (N) và photpho (P) cao gây ra hiện tượng phú dưỡng
1.6 Chỉ số DO (Dissolved Oxygen)
DO chỉ số lượng oxy hòa tan trong nước. Oxy hòa tan là rất quan trọng đối với sự sống của các sinh vật thủy sinh. Đặc biệt nếu chỉ số DO thấp cho thấy nước bị ô nhiễm và không thích hợp cho sự sống của các sinh vật thủy sinh.
2. Tại sao các chỉ số nước thải lại quan trọng?
Việc theo dõi và đánh giá các chỉ số nước thải quan trọng, không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tình trạng ô nhiễm của nguồn nước mà còn đóng vai trò quyết định trong việc bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.
3.1 Ảnh hưởng đến môi trường sống
Việc theo dõi các chỉ số nước thải trong bối cảnh ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng. Các chỉ số nước thải cung cấp thông tin chi tiết về mức độ ô nhiễm của nguồn nước. Khi các chỉ số này vượt quá ngưỡng cho phép, nó sẽ gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường sống.
3.2 Tác động lớn đến sự bảo đảm sức khỏe con người
Nước thải chứa nhiều vi khuẩn gây bệnh, kim loại nặng, chất hữu cơ độc hại... Khi tiếp xúc với nguồn nước bị ô nhiễm, con người có nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa, da liễu, hô hấp và thậm chí là các bệnh mãn tính nguy hiểm. Ngoài ra, việc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm cho sinh hoạt, tưới tiêu cũng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cây trồng, vật nuôi và làm giảm năng suất nông nghiệp.
Nước thải chứa vi khuẩn, kim loại nặng có thể gây ra các bệnh nguy hiểm
3.3 Vai trò trong quy trình xử lý nước thải
Việc theo dõi các chỉ số nước thải trong suốt quá trình xử lý giúp chúng ta đánh giá được hiệu quả của hệ thống xử lý, từ đó đưa ra những điều chỉnh cần thiết để đảm bảo chất lượng nước thải đạt tiêu chuẩn trước khi xả ra môi trường. Bên cạnh đó, các chỉ số này còn giúp xác định nguyên nhân gây ô nhiễm nước thải, từ đó đưa ra các giải pháp xử lý phù hợp.
Các chỉ số nước thải quan trọng là thước đo chính xác để đánh giá chất lượng nước và hiệu quả quá trình xử lý. Việc theo dõi và kiểm soát các chỉ số này là trách nhiệm của mỗi cá nhân và cộng đồng, nhằm bảo vệ môi trường sống và đảm bảo một tương lai bền vững.
