Chỉ Số DO Là Gì Trong Xử Lý Nước Thải

1. Chỉ số DO là gì?

Chỉ số DO (Dissolved Oxygen), hay còn gọi là lượng oxy hòa tan, là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá chất lượng nước. Đó là lượng oxy tự do có trong nước, tồn tại dưới dạng hòa tan, cung cấp cho các sinh vật thủy sinh để hô hấp và sống sót. Nói cách khác, DO chính là "không khí" mà các sinh vật dưới nước "thở".
Theo dõi sự thay đổi của chỉ số DO trong quá trình xử lý nước thải giúp đánh giá hiệu quả của hệ thống xử lý. Việc đo chỉ số này giúp phát hiện sớm các vấn đề về chất lượng nước và đưa ra các biện pháp bảo vệ môi trường kịp thời.

2. Đơn vị đo và cách thức đo chỉ số DO

• Phương pháp Winkler: Đây là phương pháp hóa học truyền thống, dựa trên phản ứng oxy hóa khử.

• Phương pháp điện cực: Sử dụng các điện cực đo oxy hòa tan, cho phép đo liên tục và trực tiếp.

• Phương pháp quang học: Dựa trên nguyên tắc đo sự hấp thụ ánh sáng của một chất hóa học phản ứng với oxy.

• Mức độ nguy hiểm (0 mg/L): Khi không có oxy hòa tan, môi trường nước trở nên độc hại, không có sinh vật nào có thể sống sót.

• Mức độ kém (4-5 mg/L): Lượng oxy hạn chế gây khó khăn cho sự sống của nhiều loài, đặc biệt là các loài nhạy cảm.

• Mức độ tốt (8 mg/L): Đây là mức độ oxy lý tưởng, đảm bảo môi trường sống đa dạng và phong phú cho các sinh vật thủy sinh.

3. Tại sao DO lại quan trọng trong xử lý nước thải?

• Kiểm soát mùi hôi: Khi quá trình phân hủy kỵ khí xảy ra do thiếu oxy, sẽ tạo ra các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi gây mùi hôi khó chịu.

• Ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh: Nhiều loại vi khuẩn gây bệnh không thể tồn tại trong môi trường có nhiều oxy. Việc duy trì mức độ chỉ số DO phù hợp giúp kiểm soát sự phát triển của các loại vi khuẩn này.

• Đảm bảo chất lượng nước sau xử lý: Nước thải sau khi xử lý cần đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng trước khi thải ra môi trường. Nồng độ DO là một trong những chỉ tiêu quan trọng để đánh giá chất lượng này.

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số DO trong nước thải

4.1 Yếu tố tự nhiên

• Nhiệt độ: Khi nước nóng lên, oxy khó hòa tan hơn, giống như khi ta bỏ đường vào nước đá thì đường tan chậm hơn so với nước ấm.

• Độ mặn: Nước mặn chứa nhiều muối nên cũng khó giữ oxy hơn nước ngọt.

• Áp suất: Áp suất khí quyển cao giúp tăng lượng oxy trong nước.

• Dòng chảy: Nước chảy mạnh sẽ tiếp xúc với không khí nhiều hơn, giúp tăng lượng oxy.

• Thực vật và sinh vật: Ban ngày, cây thủy sinh thải ra oxy, còn ban đêm và khi không có ánh sáng, chúng lại tiêu thụ oxy.

4.2 Yếu tố nhân tạo

• Chất thải công nghiệp: Các nhà máy thải ra nhiều chất bẩn khiến vi sinh vật trong nước phải tiêu thụ nhiều oxy để phân hủy, làm giảm lượng oxy trong nước.

• Chất thải sinh hoạt: Nước thải sinh hoạt cũng chứa nhiều chất bẩn hữu cơ, khiến vi sinh vật tiêu thụ nhiều oxy.

• Dầu tràn: Dầu phủ lên mặt nước như một tấm chăn, ngăn cản không khí tiếp xúc với nước, khiến oxy khó hòa tan vào nước.