Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng và biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, tình trạng ngập lụt tại các thành phố lớn đang trở thành vấn đề cấp thiết. Một trong những hướng đi mới mang lại hiệu quả bền vững và thân thiện với môi trường là thoát nước bền vững – mô hình dựa trên việc khai thác, tận dụng các yếu tố tự nhiên như thảm thực vật, đất thấm nước và dòng chảy bề mặt để kiểm soát và giảm thiểu nguy cơ ngập lụt. Không chỉ góp phần giải quyết ngập úng, mô hình này còn giúp cải thiện chất lượng môi trường sống, nâng cao khả năng thích ứng của đô thị với các hiện tượng thời tiết.
1. Tình hình thoát nước hiện nay ở các khu vực đô thị
Tại nhiều khu vực đô thị, hệ thống thoát nước hiện nay chủ yếu dựa vào các công trình hạ tầng nhân tạo như cống, rãnh thoát nước, mương và các dòng kênh dẫn nước. Tuy nhiên, khi tốc độ đô thị hóa gia tăng và mật độ dân cư ngày càng dày đặc, các hệ thống này không còn đáp ứng được nhu cầu thực tế. Trong nhiều trường hợp, những hệ thống thoát nước đã cũ kỹ, không được bảo trì đúng cách, dẫn đến việc thoát nước không kịp trong những trận mưa lớn, gây nên ngập lụt nghiêm trọng.
Chưa kể, các hệ thống thoát nước truyền thống thường không được thiết kế để xử lý nước thải, do đó, nước mưa cuốn theo chất thải từ đường phố và khu dân cư sẽ đổ trực tiếp vào các nguồn nước tự nhiên. Điều này không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là khi nước ngập lâu ngày, tạo điều kiện cho các dịch bệnh phát triển.
Bên cạnh đó, tình trạng đô thị hóa không kiểm soát ở một số khu vực cũng khiến cho diện tích đất thấm nước bị thu hẹp. Việc bê tông hóa quá mức khiến đất không thể hấp thụ nước mưa, đồng thời khiến lượng nước chảy bề mặt gia tăng, tạo nên những trận lụt bất ngờ. Những vấn đề này đang ngày càng trở thành thách thức lớn đối với các thành phố, đòi hỏi phải có những giải pháp hiệu quả và bền vững.
Các khu đô thị hiện nay thường xuyên đối mặt với tình trạng ngập khi mưa lớn
2. Tầm quan trọng của thoát nước bền vững hiện nay
Thoát nước bền vững mang đến nhiều lợi ích cho môi trường hiện nay
2.1. Giảm thiểu tình trạng ngập úng và bảo vệ hạ tầng đô thị
Trong các đô thị hiện nay, tình trạng ngập lụt sau mưa lớn ngày càng phổ biến do hệ thống thoát nước không đủ khả năng xử lý lượng nước mưa. Thoát nước bền vững giúp giảm thiểu ngập úng bằng cách tận dụng các công trình tự nhiên như vườn thấm, hồ điều hòa và mái nhà xanh để kiểm soát dòng chảy nước. Điều này giúp bảo vệ hạ tầng và cơ sở vật chất khỏi hư hỏng, đồng thời giảm thiểu thiệt hại kinh tế do ngập lụt.
2.2. Cải thiện chất lượng môi trường sống
Ô nhiễm nước và không khí là vấn đề lớn tại nhiều thành phố. Thoát nước bền vững không chỉ giúp lọc sạch tạp chất trong nước mưa, mà còn giúp giảm ô nhiễm không khí nhờ vào cây xanh và các công trình xanh như vườn thấm. Những khu vực này giúp duy trì nguồn nước sạch và tạo ra không gian sống trong lành, đồng thời giảm ô nhiễm và cải thiện sức khỏe cộng đồng.
2.3. Tạo không gian xanh
Việc tăng cường cây xanh trong các công trình thoát nước bền vững không chỉ giúp điều hòa khí hậu mà còn tạo không gian xanh cho cư dân. Cây xanh giúp làm mát môi trường, giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị, tạo ra không gian sống dễ chịu và bảo vệ sức khỏe của người dân.
2.4. Tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu
Các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng trở nên phổ biến. Hệ thống thoát nước bền vững giúp đô thị thích ứng tốt hơn với những thay đổi này. Các công trình như hồ điều hòa và bể chứa ngầm giúp điều tiết nước mưa, bảo vệ thành phố khỏi ngập lụt và tác động của biến đổi khí hậu.
3. Đại Nam - Hệ thống thoát nước bền vững, hiện đại
Thoát nước bền vững là một hệ thống các giải pháp thiên nhiên và công nghệ kết hợp nhằm kiểm soát và xử lý nước mưa và nước thải đô thị một cách hiệu quả. Mục tiêu chính của mô hình này là giảm thiểu tình trạng ngập lụt, ô nhiễm nước và cải thiện chất lượng môi trường đô thị. Thoát nước bền vững không chỉ giúp giảm thiểu áp lực cho hệ thống thoát nước hiện tại mà còn giúp tái sử dụng nước mưa, cải thiện chất lượng đất và không khí trong thành phố.
Các yếu tố tự nhiên như thảm thực vật và đất thấm nước sẽ giúp hấp thụ và giữ lại một phần lớn lượng nước mưa, làm giảm dòng chảy bề mặt. Thêm vào đó, các công trình như hồ điều hòa, mái nhà xanh, vườn thấm và bể chứa ngầm sẽ giúp điều tiết dòng nước, bảo vệ nguồn nước và làm giảm tác động xấu từ những hiện tượng thời tiết cực đoan.
Một số thành phần cơ bản của hệ thống bao gồm:
-
Vườn thấm (Rain Gardens): Đây là những khu vực được thiết kế đặc biệt để hấp thụ và giữ nước mưa. Cây xanh trong vườn thấm giúp thấm hút nước mưa, ngăn ngừa dòng chảy bề mặt và cải thiện chất lượng nước.
-
Mái nhà xanh (Green Roofs): Các mái nhà được phủ cây xanh có khả năng hấp thụ nước mưa, làm giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị và cải thiện chất lượng không khí.
-
Hệ thống hồ điều hòa (Detention Ponds): Các hồ điều hòa được thiết kế để thu nước mưa và điều tiết lượng nước ra ngoài một cách từ từ, giúp giảm thiểu nguy cơ ngập úng trong đô thị.
-
Bể chứa ngầm (Underground Storage Tanks): Các bể chứa này có thể lưu trữ nước mưa trong thời gian ngắn và sau đó sử dụng lại cho mục đích tưới tiêu, vệ sinh hoặc làm mát.
Hệ thống thoát nước bền vững giúp giảm tình trạng ngập lụt, ô nhiễm nước
Áp dụng mô hình thoát nước bền vững không chỉ là xu hướng tất yếu trong quy hoạch đô thị hiện đại mà còn là giải pháp nhân văn, hài hòa với thiên nhiên, góp phần xây dựng môi trường sống an toàn, thích ứng và phát triển lâu dài. Nếu bạn đang tìm kiếm đơn vị thi công hệ thống xử lý nước thải và các giải pháp môi trường, hãy liên hệ ngay đến Đại Nam để được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc.
