Nước thải có độ mặn cao là một trong những thách thức lớn trong lĩnh vực xử lý nước thải hiện nay, đặc biệt ở các khu vực ven biển và trong nhiều ngành công nghiệp như chế biến thủy sản, sản xuất muối hay khai thác dầu khí. Với hàm lượng muối hòa tan (TDS) vượt quá 3,5% loại nước thải này không chỉ gây khó khăn cho quá trình xử lý mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với môi trường và cơ sở hạ tầng. Cùng bài viết này tìm hiểu chi tiết về nước thải có độ mặn cao là như thế nào và các công nghệ xử lý phù hợp nhất.
Nước thải có độ mặn cao là loại nước thải chứa hàm lượng muối hòa tan (TDS) lớn, thường vượt quá 3,5‰, tương đương với độ mặn của nước biển. Thành phần muối chủ yếu bao gồm các hợp chất như NaCl, MgCl₂, CaCl₂ và KCl, khiến đặc tính hóa lý của loại nước thải này khác biệt so với nước thải thông thường. Hàm lượng muối cao không chỉ ảnh hưởng đến quá trình xử lý mà còn tác động đến tính chất ăn mòn và độ ổn định của hệ thống xử lý.
Nguồn phát sinh nước thải mặn rất đa dạng, chủ yếu từ các ngành công nghiệp và hoạt động sản xuất có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến muối. Tiêu biểu là các ngành chế biến thủy sản, sản xuất muối, dệt nhuộm, sản xuất giấy, khai thác dầu khí và sản xuất hóa chất. Ngoài ra, nước thải mặn còn xuất hiện từ các quá trình khử mặn nước biển hoặc từ hoạt động sinh hoạt, sản xuất tại các khu vực ven biển, nơi nguồn nước chịu ảnh hưởng trực tiếp của thủy triều và xâm nhập mặn.
Loại nước thải này gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường và hệ thống xử lý nước. Khi xả thải ra môi trường nước ngọt, hàm lượng muối cao có thể làm biến đổi cân bằng sinh thái, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học và sức khỏe của các loài thủy sinh. Trong quá trình xử lý, nồng độ muối lớn gây ức chế hoặc tiêu diệt vi sinh vật, làm giảm hiệu quả các công nghệ sinh học truyền thống. Ngoài ra, tính ăn mòn mạnh của nước mặn có thể làm hư hại thiết bị, đường ống và cơ sở hạ tầng, đồng thời gia tăng nguy cơ ô nhiễm nguồn nước ngọt nếu không được xử lý đúng cách.
Nguồn phát sinh nước thải mặn rất đa dạng làm biến đổi cân bằng sinh thái, ảnh hưởng sức khỏe của các loài thủy sinh
Nước thải có độ mặn cao đặc trưng bởi hàm lượng tổng chất rắn hòa tan (TDS) lớn, trong đó thành phần chủ yếu là các muối vô cơ như NaCl, MgCl₂, CaCl₂ và KCl. Hàm lượng muối này không chỉ làm tăng độ dẫn điện của nước mà còn tác động trực tiếp đến các tính chất hóa học và vật lý, khiến quá trình xử lý trở nên khó khăn hơn so với nước thải thông thường.
Bên cạnh đó, loại nước thải này thường có độ pH dao động và chứa nhiều tạp chất khác, gây phức tạp cho quá trình xử lý, bao gồm:
Điện phân là phương pháp sử dụng dòng điện một chiều để tách các ion muối và các chất hòa tan trong nước. Quá trình này giúp loại bỏ muối, kim loại nặng và một số hợp chất hữu cơ, đồng thời có thể tích hợp khử trùng. Ưu điểm của điện phân là hiệu quả xử lý cao với nhiều loại chất ô nhiễm, nhưng nhược điểm là tiêu tốn nhiều năng lượng và chi phí vận hành, thường chỉ phù hợp cho các nguồn nước thải có lưu lượng nhỏ hoặc yêu cầu xử lý đặc thù.
Thẩm thấu ngược là công nghệ sử dụng màng bán thấm và áp suất cao để cho phép nước tinh khiết đi qua, giữ lại ion muối, tạp chất và vi sinh vật. Đây là phương pháp khử mặn hiệu quả nhất hiện nay, có thể xử lý cả nước biển và nước lợ. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu, nước thải cần qua tiền xử lý nhằm giảm cáu cặn và fouling của màng. Chi phí đầu tư và vận hành RO tương đối cao, đặc biệt với nguồn nước có hàm lượng muối lớn.
Xử lý vi sinh sử dụng các chủng vi sinh vật chịu mặn (halophilic) để phân hủy chất hữu cơ trong nước thải mặn. Công nghệ này thân thiện với môi trường, chi phí vận hành thấp và thích hợp để giảm tải ô nhiễm hữu cơ trước khi áp dụng các công nghệ khử muối. Tuy nhiên, thời gian khởi động và thích nghi của hệ vi sinh khá dài, và hiệu quả loại bỏ muối gần như không đáng kể, do đó thường được kết hợp với các phương pháp như RO hoặc điện phân để đạt tiêu chuẩn xả thải.
Các công nghệ xử lý nước thải có độ mặn phù hợp cho nhiều doanh nghiệp, chủ đầu tư
Xử lý nước thải có độ mặn cao đòi hỏi công nghệ hiện đại và phù hợp để đạt được hiệu quả tối ưu. Mỗi phương pháp như điện phân, thẩm thấu ngược hay xử lý vi sinh đều có ưu điểm và hạn chế riêng, cần được lựa chọn dựa trên đặc điểm nguồn nước và mục tiêu xử lý. Nếu doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm giải pháp xử lý nước thải mặn an toàn – hiệu quả – bền vững, hãy liên hệ ngay với Đại Nam để được tư vấn miễn phí và khảo sát thực tế.
